Dalam sejarah Alam Melayu, nama Hang Tuah (هڠ تواه) terus hidup sebagai lambang kesetiaan mutlak, keberanian, dan maruah bangsa. Dikisahkan hidup pada zaman kegemilangan Kesultanan Melaka pada abad ke-15, Hang Tuah menjadi ikon pahlawan yang bukan sahaja digeruni di medan tempur, tetapi juga disegani sebagai duta dan penasihat istana.
Dari Anak Kampung ke Laksamana Diraja
Hang Tuah dikatakan berasal dari Kampung Duyong, sebuah perkampungan nelayan di Melaka. Sejak kecil, beliau menampakkan bakat luar biasa dalam seni mempertahankan diri dan kepemimpinan. Bersama empat sahabatnya — Hang Jebat, Hang Kasturi, Hang Lekir dan Hang Lekiu — beliau berguru dengan Adi Putra, seorang mahaguru silat yang hidup mengasingkan diri.
Kepahlawanannya mula dikenali apabila beliau dan sahabat-sahabatnya berjaya menyelamatkan kampung daripada serangan lanun. Keberanian mereka menarik perhatian Bendahara Tun Perak yang kemudiannya memperkenalkan mereka kepada Sultan Muzaffar Shah.
Diangkat Menjadi Laksamana, Simbol Kepercayaan Sultan
Hang Tuah dinaikkan pangkat sebagai Laksamana, satu gelaran tertinggi dalam angkatan laut Melaka. Dalam kedudukan ini, beliau bukan sahaja mengetuai armada perang, tetapi juga ditugaskan sebagai utusan ke negeri-negeri luar seperti Majapahit, Siam, Brunei, dan China.
Sebagai pejuang, Hang Tuah digambarkan sebagai tidak terkalah — termasuk dalam pertempuran epik melawan pendekar Majapahit, Taming Sari, yang kemudiannya menyerahkan keris keramatnya kepada beliau. Sebagai diplomat pula, beliau memainkan peranan penting dalam memperluas pengaruh Melaka.
Hang Tuah dan Tun Teja: Antara Amanah dan Perasaan
Salah satu kisah terkenal dalam Hikayat Hang Tuah ialah ketika beliau dihantar ke Inderapura untuk meminang Puteri Tun Teja bagi pihak Sultan. Namun Tun Teja menyangka Hang Tuah meminangnya untuk diri sendiri dan bersetuju mengikutnya ke Melaka. Hanya dalam perjalanan pulang, Hang Tuah mendedahkan tujuan sebenar — pengorbanan besar demi amanah terhadap sultan.
Hang Jebat dan Dilema Kesetiaan
Kisah paling dramatik dalam legenda Hang Tuah ialah pengkhianatan Hang Jebat. Hang Tuah difitnah menjalinkan hubungan dengan dayang istana dan dihukum bunuh tanpa bicara. Bendahara yang yakin akan kejujuran Tuah menyembunyikannya.
Hang Jebat yang marah dengan tindakan sultan, bangkit menuntut bela. Beliau merampas istana dan mencetuskan pemberontakan. Apabila Tuah dipanggil semula, beliau terpaksa melawan sahabatnya sendiri demi menjunjung titah. Perlawanan tujuh hari tujuh malam akhirnya menyaksikan Jebat rebah di tangan Tuah — satu kemenangan yang sangat menyakitkan.
Kehidupan Akhir yang Penuh Misteri
Selepas insiden tersebut, Hang Tuah terus berkhidmat setia kepada Sultan. Namun, jiwanya dilanda kesedihan mendalam atas kehilangan sahabat. Dikatakan beliau mengasingkan diri, dan ada yang mengatakan beliau merantau hingga ke Makkah dan Rom sebelum menghilang. Makamnya kini terletak di Tanjung Kling, Melaka, namun ada pendapat yang mendakwa jasadnya tidak dikebumikan di situ.
Warisan dalam Budaya dan Minda Bangsa
Walaupun ada pertikaian tentang kewujudan sebenar Hang Tuah secara sejarah, legasi beliau tetap utuh. Beliau kekal sebagai simbol kesetiaan kepada raja, keberanian, dan pengorbanan — nilai-nilai teras dalam budaya Melayu. Kata-kata keramat yang sering dikaitkan dengannya, “Takkan Melayu hilang di dunia”, menjadi azimat semangat nasionalisme Melayu, meskipun tiada bukti bahawa beliau pernah mengucapkannya.
Dalam dunia moden, nama Hang Tuah diabadikan di jalan raya, institusi pendidikan, kapal perang, dan pelbagai lokasi di Malaysia dan Indonesia. Filem-filem, novel, dan komik turut mengangkat kisahnya — menjadikan beliau tokoh yang merentasi zaman.
